Temerrüt Alışı Nedir ve Hisseyi Nasıl Etkiler?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Finansal piyasalarda, borçluların yükümlülüklerini zamanında yerine getirememesi durumu “temerrüt” olarak adlandırılır. Borsa işlemleri sırasında da bu durumla karşılaşılabilir ve buna “temerrüt alışı” denir. Peki, temerrüt alışı nedir ve hisselere nasıl etki eder? Bu yazıda, temerrüt alışı hakkında bilmeniz gerekenleri ve bunun hisse senetleri üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.

Temerrüt Alışı Nedir?

Temerrüt alışı, finansal piyasada bir yatırımcının veya kurumun yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesi durumunda ortaya çıkar. Bu, genellikle Takasbank’a aktarılması gereken ücretlerin ödenmemesi veya yatırımcının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu gibi durumlarda, yatırımcıya “teminat tamamlama çağrısı” yapılır ve belirli bir süre içinde bu yükümlülüklerin karşılanması istenir.

Eğer yatırımcı belirtilen süre zarfında bu talepleri yerine getirmezse, yatırımcının hesabı temerrüde düşer ve bu durumda temerrüt alışı meydana gelir. Bu süreç, borcun ödenmemesi halinde devreye girer ve yatırımcının pozisyonlarına ilişkin çeşitli yaptırımlar uygulanır.

Temerrüt Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Temerrüt alışı durumunda, ödenmeyen borç için faiz uygulanır. Bu faiz, genellikle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Bankalararası Para Piyasası veya Borsa İstanbul Repo-Ters Repo Pazarında meydana gelen ağırlıklı ortalama faiz oranına dayalı olarak hesaplanır. Bu orana, yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda ek bir ceza faizi de eklenebilir.

Bu hesaplama, yatırımcıya borçlarını zamanında ödeme konusunda bir teşvik sağlar ve borsada disiplinli bir işlem ortamı yaratılmasına yardımcı olur.

Temerrüt Pazarı Nedir?

Temerrüt alışı, bazen “Temerrüt Pazarı” denilen bir işlem alanını da gündeme getirir. Temerrüt Pazarı, yükümlülüklerini yerine getiremeyen yatırımcıların işlem gördüğü bir pazardır. Bu pazar, Borsa İstanbul tarafından yönetilir ve temerrüde düşen işlemlerin takas süresi tamamlanmadığında devreye girer.

Bu pazarda, borçlu olan üyenin pozisyonları likidite edilir ve açık pozisyonlar kapatılmaya çalışılır. Ayrıca, temerrüt bedelinin hesaplanarak borçluya ek yaptırımlar uygulanması da mümkündür.

Hisselerde Temerrüt Alışının Etkisi

Temerrüt alışı, hisse senetleri üzerinde de doğrudan bir etkiye sahip olabilir. Bu etkiler genellikle aşağıdaki şekilde kendini gösterir:

• Fiyat Dalgalanmaları: Temerrüt alışı sonucu, borsa seanslarında yatırımcıların açık pozisyonları likidite edilerek hisse fiyatları dalgalanabilir. Bu durum, piyasada ani fiyat hareketlerine neden olabilir ve yatırımcılar için risk oluşturabilir.
• Likidite Sorunları: Temerrüt durumu, özellikle likiditesi düşük hisselerde daha ciddi sonuçlara yol açabilir. Açık pozisyonlar hızlı bir şekilde likidite edildiğinde, hisse fiyatlarında ani düşüşler meydana gelebilir.
• Güven Kaybı: Temerrüt durumunda bir yatırımcının ödeme yapamaması, piyasada genel bir güvensizlik ortamı yaratabilir. Bu da hisselerdeki genel talebi azaltabilir ve fiyatları olumsuz etkileyebilir.

Temerrüt Alışının Yatırımcılar İçin Önemi

Temerrüt, bir yatırımcının finansal disiplinini yansıtır. Temerrüde düşen bir yatırımcı, borçlarını ödeyemediği için finansal olarak zor durumda olduğunu gösterir. Bu durum, diğer yatırımcılar için bir uyarı niteliğinde olabilir. Ayrıca, temerrüt alışı durumu yatırımcının diğer borçlarını ve yükümlülüklerini de etkileyebilir, dolayısıyla finansal piyasada dikkat edilmesi gereken bir konudur.

“Borsada Gece Emir Verilir mi?” adlı yazımıza da göz atmak isteyebilirsiniz.

Yasal Uyarı:

Bu içerikte yer alan bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında değerlendirilemez. Sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir yatırım tavsiyesi teşkil etmez. Yatırım kararlarınızı almadan önce kendi araştırmalarınızı yapmalı ve gerekirse profesyonel bir yatırım danışmanından destek almalısınız. Bu bilgilere dayanarak yapacağınız yatırımlar tamamen kendi sorumluluğunuzdadır. Borsa Endeksi, bu içerikten doğabilecek herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz.